Cartier Crash

Cartier Crash, piyasadaki en orijinal lüks saatlerden biridir. Kasa, girintili oval şekliyle gerçekten benzersizdir. Kadrandaki Cartier'e özgü Romen rakamları da aynı şekilde farklı tasarıma sahiptir. Her şey, Salvador Dalí'nin sürrealist şaheseri The Persistence of Time'daki saatleri güçlü bir şekilde anımsatır. Cartier hayranları bu nedenle Crash'e "Cartier Dalí" adını vermişlerdir.

Crash 1967 yılında tanıtıldı. Cartier London'ın o zamanki başkanı Jean-Jacques Cartier ve tasarımcı Rupert Emmerson tarafından tasarlandı. Anlatılan bir hikayeye göre tasarımda bir araba kazasında kırılan oval Cartier Baignoire modelinden esinlenilmiştir, ancak bu sadece güzel bir hikayeden daha fazlası değildir. Gerçekte, Cartier ve Emerson sadece "Swinging Sixties" olarak adlandırılan dönemde Londra'nın havasını yansıtan bir saat yaratmak istediler.

Cartier London, Crash modelini 1970'li yılların ilk döneminde oldukça az sayıda ve 1980'li yılların ortasından sonuna kadar yeniden üretmiştir. Az sayıda imal edilen bu modeller "London Crash" adıyla da bilinir ve koleksiyonerlerin de gözdesidir. Cartier Paris, 1990'lı yıllarda platinden imal edilen bir Crash versiyonunu satışa sundu. Bir sene sonra altın kasalı ve 400 adetle sınırlı olarak üretilen modeller satışa sunuldu. Bu saatlere "Paris Crash" adı da takılmıştır.

Cartier düzensiz aralıklarla Crash modelini üretmeye devam etmektedir. Örneğin 2013 yılında damla şeklinde sıralara sahip altın bilezikli versiyon satışa sunulmuştur. Cartier, 2015 ve 2016 yıllarında iskeletleştirilmiş modelleri tanıtmıştır. 2017 yılında Libre koleksiyonunun bir parçası olan Crash Radieuse modeli satışa sunuldu.

Piyasada bulunan az sayıdaki Cartier Crash modelinin fiyatı 140.000 Euro ile 260.000 Euro arasında değişir. Bu saatlerin çoğu "Paris Crash" modelidir. Biraz da şansın yardımıyla Crash Skeleton modelini de bu fiyat aralığında bulabilirsiniz.

Bir "London Crash" satın almak isterseniz, bu modeli bulma şansınız çok daha düşüktür. Bu modeller geçmişte çok az sayıda üretilmiş olduğundan, günümüzde de saatleri piyasada bulmak neredeyse imkânsızdır. Arada sırada müzayede evlerinde satışa sunulan örnekleri rekor fiyatlarla alıcı bulur. Örneğin 1967 yılında üretilmiş bir Crash modeli 2022 yılı Mayıs ayında yaklaşık 1,38 milyon Euro fiyatla alıcı bularak, en yüksek fiyatlı Crash modeli olmuştur.

Crash'in tasarımı üretilmeye başlandığı 55 yılı aşkın süredir neredeyse hiç değişmemiştir. Bununla birlikte, bu sıra dışı saatin tüm varyantlarının kendine has özellikleri vardır. Örneğin, Londra, Paris ve modern Crash modelleri boyut olarak farklılık gösterir. Londra Original 43 mm x 25 mm, "Paris Crash" 38 mm x 25 mm ölçülerindedir. Saatin modern versiyonları ise 39 mm x 22 mm veya 45 mm x 28 mm arasındaki kasa ölçüleriyle satışa sunulur. Buna, 1967 yılında Crash'in tam boyutlarına göre tasarlanan ve yalnızca Londra'daki Cartier Boutique'ten satın alınabilen London Crash Re-Edition da dahildir. Cartier, bu saatten ayda en fazla bir örnek üretir.

Crash versiyonlarını birbirlerinden büyüklüklerinin yanı sıra kadran tasarımlarıyla da ayırt edebilirsiniz. Neredeyse tüm Crash modelleri üstünde şekli bozulmuş siyah renkte Romen rakamları yer alan gümüş beyazı kadrana sahipken, Londra üretimi modellerde saat 6 pozisyonunun üstünde "London" yazısı yer alır. Cartier Paris modellerindeyse "Paris" yazısı bulunur. Cartier, yeni nesil modellerde kadranın alt kısmında sade tasarımlı "Swiss made" yazısına yer verir.

2017 yılında satışa sunulan Crash Radieuse modelinin tasarımı oldukça ilginçtir. Bu saatte rakamlar, bir göldeki dalgaları örnek alan eşmerkezli halkalarla üst üste bindirilmiştir. Bu "dalga deseni" bezelde de devam eder. Cartier, Crash Radieuse modelinden sadece 50 adet üretmiştir. Saat, bu nedenle piyasada ender bulunur.

Cartier Crash'ın mekanizmaları

Cartier, Crash'in ilk neslinde 17 taşa sahip manuel kurmalı Jaeger-LeCoultre 841 mekanizmasını kullanmıştır. Cartier, 1980li, 1990'lı ve 2000'li yıllarda ürettiği modellerde 160 mekanizmasını tercih etmiştir. Bu mekanizma JLC mekanizmalarının modifiye edilmiş bir örneğidir.

Yeni yapıdaki modelleri bir süre Tank modellerinde de kullanılmış olan manuel kurmalı 8970 MC veya 8971 MC mekanizmaları çalıştırır. Bu mekanizmalar JLC 846 mekanizmasının modifiye edilmiş versiyonlarıdır. İskeletleştirilmiş Crash versiyonları için Cartier özel olarak 9618 MC mekanizmasını geliştirmiştir.

Crash'in şimdiye kadar çok az sayıda örneğinin üretilmesinin bir sonucu olarak modelin örneğin bir Tank veya Santos'tan çok daha az tanınması şaşırtıcı değildir. Bununla birlikte, Crash son zamanlarda çok daha fazla tanınır hale geldi. Bunun nedeni büyük ölçüde Kanye West, Tyler The Creator ve Jay-Z gibi ünlülerdir. Bu olağandışı saatler birkaç kez bu rapçilerin bileklerinde görülmüştür.