Zenith El Primero

İspanyolcada "birinci" anlamına gelen El Primero ismini taşıyan mekanizma ve İsviçreli lüks saat üreticisi Zenith ile beraber anılmaktadır. Üreticinin en bilinen ürünü olan bu mekanizma sayesinde yıldız logolu şirket saatçilik tarihine geçmiştir. 1969 yılında tanıtılan Zenith El Primero dünyanın ilk otomatik kronograf mekanizmasıdır . Mekanizma balans çarkının yüksek balans çarkı frekansı (saatte 36.000 yarı titreşim-5 Hz) sayesinde günümüzde de çok az mekanik kronograf tarafından sunulan saniyenin onda biri hassasiyetinde ölçüm yapma imkânına sahiptir.

Mekanizma yüksek frekansla çalışmasına rağmen 50 saatlik güç rezervine sahiptir. Dünyanın en çok kullanılan otomatik kronograf mekanizması olan ETA Valjoux 7750'nin güç rezervi 44 saattir. İsviçreli üretici Zenith zaman ölçümü alanında uzmanlaşmıştır ve yüksek hassasiyetle çalışan flyback ve rattrapante işlevli kronograflar üretmektedir.

Zenith El Primero'nun öne çıkan güncel örneklerinde tourbillonlu iskeletleştirilmiş mekanizmalar kullanılmaktadır. Bu saatlerin saat kasası seramikten ya da gül rengi altından imal edilmektedir. İskeletleştirilme işlemine tabi tutulmamış bir saat tercih edenler El Primero Tourbillon modelini tercih edebilirler. Bu modelin kasası paslanmaz çelikten, titanyumdan ya da 18 ayar gül rengi altından imal edilmektedir. Yüksek teknolojiyi sevenler Defy El Primero 21 modelinde aradıklarını bulabilirler. 2017 yılında satışa sunulan bu saatte iki eşapman çalışmaktadır. Bunlardan biri saati gösteriminden diğeri de kronograf işlevinden sorumludur. Kronograf işlevinden sorumlu eşapman sistemi 50 Hz frekansla çalışmaktadır. Bu değer normal El Primero mekanizmasının çalışma frekansının on katına eşittir. Bu yüksek frekans saniyenin yüzde biri hassasiyetinde ölçüm yapılmasını sağlamaktadır. Bu mekanik saatler için oldukça sıra dışı bir performanstır.

El Primero mekanizmasıyla çalışan Zenith kronograflarını görece uygun fiyatlarla satın almak mümkündür. 1990'lı yıllarda üretilen çok iyi ya da iyi durumdaki ikinci el saatleri 1.500 Euro'dan başlayan fiyatlarla satın almak mümkündür. Bu yıllarda üretilen altın saatlerin fiyatı 1.700-2.000 Euro arasında değişmektedir. Kronograf işlevine sahip bir manüfaktür mekanizmayla çalışan bir saat satın almak istiyorsanız Zenith El Primero sizin için en ideal saatlerden biridir. Özellikle 1990'lı yıllarda üretilen modeller oldukça uygun fiyatlıdır.

1980'li yıllarda üretilen modellerin fiyatı 2.300 Euro düzeyinden başlamaktadır ve 6.000 Euro'nun üzerine çıkabilmektedir. Fiyatı 6.000 Euro'yu aşan modeller 18 ayar altından imal edilmiştir ve 3019PHF mekanizması tarafından çalıştırılmaktadır. Bu mekanizma Ay evresi göstergesi ile tarihi, günü ve ayı gösteren takvim göstergesine sahiptir. Ancak bu takvim 31 günden kısa süren ayların bitiminden sonra elle ayarlanarak düzeltilmelidir. Saat, El Primero 410 adıyla da bilinmektedir. 1980'li yıllarda üretilen takvim işlevi bulunmayan ikinci el vintage modellerin fiyatı 3.200-3.800 Euro arasında değişmektedir.

Koleksiyonerler özellikle modelin ilk kez satışa sunulduğu yıla ait saatlere ilgi göstermektedir. 1969 yılında üretilmiş Zenith El Primero modellerinin iyi durumdaki örnekleri 5.000 Euro'dan başlayan fiyatlarla el değiştirmektedir. Çok iyi durumdaki ikinci el saatleri 6.000 Euro'ya satın almak mümkündür. Bu altın saatlerin fiyatı 8.500 Euro'dan başlamaktadır. Diğer vintage kronograflara göre Zenith saatler oldukça uygun fiyatlıdır. Aynı yıla ait Heuer Monaco modellerinin fiyatı en az 13.500 Euro'dur. Bu modeli kronograf işlevli ilk otomatik mekanizmalardan biri olan Calibre 11 çalıştırmaktadır. Rolex Daytona otomatik kurma mekanizmasıyla çalışamayan bir modeldir. Bu saatin 1960'lı yıllarda üretilen paslanmaz çelik örnekleri genelde 50.000 Euro'yu aşan fiyatlarla el değiştirmektedir. Bu iki örnek, kullanılmış Zenith El Primero örneklerinin ne kadar uygun fiyatlı olduğunu göstermektedir.

El Primero ile çalışan yeni saatleri 4.000 Euro'dan daha düşük fiyatla satın alabilirsiniz. Chronomaster El Primero 38.00 modeli 1969 yılında satışa sunulan modele en yakın saattir. 03.2150.400/69.C713 referans numarasını taşıyan paslanmaz çelik saatin yeni örneklerinin fiyatı 4.800 Euro düzeyinden başlamaktadır. 18 ayar gül rengi altından üretilen retro tasarımlı modelin fiyatı yaklaşık 10.000 Euro'dur. Kadranı kısmen iskeletleştirilmiş El Primero Open modelinin paslanmaz çelik versiyonu yaklaşık 6.500 Euro fiyatla el değiştirmektedir. Bu modelde eşapman ve salınım sistemlerini çalışırken görebilirsiniz. Saat mekanizmasının tümünü önden ve arkadan bakınca görmek isteyenler Full-Open modelleri tercih edebilirler. Paslanmaz çelikten üretilen iskeletleştirilmiş saatlerin fiyatı yaklaşık 7.200 Euro'dur. Büyük tarih göstergeli El Primero Grande Date modelinin fiyatı da aynı düzeydedir.

Zenith El Primero'nun gül rengi altından üretilen ve öne çıkan modellerinde, saatin konumu nedeniyle ortaya çıkan hassasiyet sapmalarını engelleyen tourbillon yer almaktadır. Referans numarası 18.2280.4035/01.C713 olan modelin yeni örneklerinin fiyatı 55.000 Euro düzeyindedir. Titanyum kasalı saatler 45.000 Euro fiyatla alıcı bulmaktadır. Chronomaster El Primero Tourbillon Skeleton modelinin oldukça sert, hafif ve çizilmesi oldukça zor bir materyal olan seramikten üretilen örnekleri de bulunmaktadır. Bu modelin kadranı ve mekanizması iskeletleştirilmiştir. Bu siyah saat için en az 33.000 Euro ödemeniz gerekmektedir. Modelin gül rengi altından üretilen örnekleri 48.000 Euro fiyatla el değiştirmektedir.

Merkezi Le Locle kentinde bulunan lüks saat üreticisinin en dikkat çekici saatlerinden biri Chronomaster El Primero Tourbillon GFJ modelidir. Modelin isminde yer alan üç harf şirketin kurucusu olan Georges Favre-Jacot'un baş harfleridir. Model Zenith tarafından şirketin kuruluşunun 150. yıl dönümünün kutlandığı 2015 yılında satışa sunulmuştur. Bu saatte Zenith'in zincir ve sarmalı sarkaç sistemle çalışan tourbillonlu mekanizması ilk kez kullanılmıştır. Bu sistem enerji iletimini sürekli olarak aynı düzeyde tutmayı başardığı için mekanizma oldukça hassas çalışabilmektedir. El Primero Tourbillon GFJ modelinin kasası seramikten ya da 18 ayar gül rengi altından üretilmektedir. Modelin gül rengi altından üretilen yeni örnekleri 70.000 Euro'dan fazla fiyatlarla alıcı bulmaktadır.

Zenith El Primero kronograflarının geneli zarif ve sportif bir tasarıma sahiptir. Bu nedenle hem iş hayatında hem de serbest zamanlarınızda bu modelleri rahatlıkla kullanabilirsiniz. Bazı modellerse tüm özellikleriyle gerçek birer spor saatidir. Bu saatlerden biri döner bezele ve flyback işlevine sahip Zenith El Primero Stratos Flyback modelidir. Bu saatin kullanılmış örnekleri yaklaşık 4.000 Euro fiyatla el değiştirmektedir. Yeni saatlerin fiyatı 5.400 Euro civarındadır.

Kendi etrafındaki tam dönüşü sadece 10 saniyede yapabilen merkezi kronograf ibresine sahip El Primero Stratos Flyback Striking 10th modeli oldukça özel bir modeldir. Bu mekanizma sayesinde saniyenin onda biri hassasiyetinde yapılan ölçüm daha rahat takip edilebilmektedir. Normalde saniye ibresi 360 derecelik dönüşü 60 saniye içinde tamamlamaktadır. 03.2060.4057/69.C714 referans numarasını taşıyan bu modelin fiyatı 5.700 Euro'dan başlamaktadır.

El Primero Rainbow markanın tutkunları tarafından sevilen modellerden bir diğeridir. Zenith, Rainbow modelini Fransız ordusunun taleplerini karşılayacak şekilde 1990'lı yıllarda geliştirmiştir. Bu pilot saati modeli 1997 yılında satışa sunulmuştur. Kronograf işlevli Rainbow modeli, saat 3 pozisyonunda çok renkli 30 dakika sayacına, kırmızı saniye ibresine ve döner bezele sahiptir. Döner bezelin üstünde yer alana zaman skalasının ilk 20 dakikasını gösteren markörler kırmızı renktedir. Kadranın dış kısmında yer alan telemetre skalası yardımıyla mesafe hesaplaması yapmak mümkündür. 1990'lı yıllarda üretilen modellerin fiyatı genellikle 3.000 Euro'dan daha düşüktür. Kasa çapı ölçüsü 45,5 mm olan Zenith El Primero Stratos Flyback Rainbow modelinin yeni durumdaki güncel örneklerinin fiyatı yaklaşık 6.000 Euro'dur.

20. yüzyılda önemli olayların yaşandığı yıllar arasında 1969 özel bir yere sahiptir. Bu yılın yazında ilk defa bir insan Ay'a ayak bastı. Omega Speedmaster Professional Moonwatch Ay'a ayak basan astronotlara eşlik eden saat oldu. Richard Nixon 37. Amerika Birleşik Devletleri başkanı seçildi. Woodstock Festivali müzik tarihine geçti. 1969 yılında saat sektörü için de çok önemli tarihi gelişmeler yaşandı. Zenith, Seiko ve Heuer, Breitling, Büren firmaları ile kronograf üretiminde uzmanlaşmış Dubois Dépraz tarafından oluşturulan ortak çalışma grubu arasında kıran kırana süren ilk otomatik kronograf mekanizmasını üretme yarışını Zenith kazandı.

Breitling ve Heuer 1960'lı yılların başında otomatik kronograf mekanizması üretmek için çalışmalara başlamıştı. Bunun nedeni manuel kurmalı mekanizmayla çalışan kronografların her geçen gün daha az ilgi görmesiydi. Saat mekanizmasını düzenli olarak elle kurmaya gerek bırakmayan otomatik mekanizmalı saatlere olan talep çok daha yüksekti. Otomatik mekanizma üretimi sırasında ortaya çıkan sorunları aşmak için Heuer, Breitling, Dubois Dépraz ve Büren bir araya geldiler. Böylece ortaya kronograf modüllü ve mini rotorlu Calibre 11 mekanizması ortaya çıktı. Teknik nedenlerle kurma tepesi bu mekanizmada sol tarafta, durdurma ve başlatma düğmeleri sağ tarafta yer almaktadır. Mekanizma 1969 yılı Mart ayında tanıtıldı.

Zenith ürettiği El Primero mekanizmasını aynı yılın Ocak ayında tanıttı. Calibre 11 mekanizmasından farklı olarak El Primero entegre bir kronograf mekanizmasıdır. Bu mekanizma kronograf olarak tasarlanmış ve tüm parçaları buna göre üretilmiştir. Calibre 11 temel mekanizmaya daha sonra kronograf modülü eklenmesiyle üretilmiştir. Zenith El Primero mekanizması ancak 1969 yılı sonbaharında satışa sunulabildi. Japon üretici Seiko otomatik mekanizmayla çalışan ilk kronograf modelini 1969 yılı yaz mevsimi başında satışa sunmuştur.