İsviçre Saatleri: Dünyaca Ünlü Saatler
İsviçre üretimi saatler lüks ve hassasiyetle eş anlamlıdır. Birkaç istisna dışında lüks saatlerin hepsi İsviçre markalarına aittir. Rolex, Omega, IWC ya da Breitling gibi geleneğe ve yüksek kalite standartlarına özel önem veren üreticilerdir.
Bu yazıda İsviçre saatleri hakkında aşağıdaki bilgileri bulabilirsiniz
- İsviçre üretimi saat alırken dikkat edilmesi gereken noktalar
- Farklı segmentlerdeki saatlerin fiyatları
- Üreticiler, koleksiyonlar ve modeller
- İsviçre saat endüstrisinin tarihçesi
Hangi İsviçre saatini satın almalıyım?
İsviçre saati satın almak isteyenler çok fazla sayıda saat arasından seçim yapabilirler. Hangi İsviçre saatini almalıyım sorusuna en güzel cevap başka bir soru olabilir: Saat için ne kadar para vermek istiyorsunuz?
Mekanik mekanizmayla çalışan yeni İsviçre saatlerini yaklaşık 1.000 Euro ödeyerek satın alabilirsiniz. Chronoswiss, Maurice Lacroix, Oris ya da Raymond Weil gibi üreticilerin saatlerini başlangıç modelleri olarak değerlendirebilirsiniz. Bu üreticilerin bazı koleksiyonları daha yüksek fiyatlarla satışa sunulmaktadır. Örneğin Raymond Weil'in titanyum kasalı kronograf modeli Nabucco'nun yeni örnekleri yaklaşık 3.000 Euro fiyatla satışa sunulmaktadır. TAG Heuer ve Tissot da fiyatı 5.000 Euro'nun altında kalan çok sayıda farklı model üretmektedir.
Rolex ve Omega en tanınmış İsviçreli lüks saat üreticileridir. Efsanevi Omega Speedmaster Professional modelinin bazı örneklerinin fiyatı 5.000 Euro'dan daha azdır. Orijinaline sadık olarak üretilen Moonwatch (Ay saati) kronograf modeli 311.30.42.30.01.005 referans numarasına sahiptir ve fiyatı yaklaşık 3.500 Euro'dur. Saat kasası paslanmaz çelikten üretilen modellerin fiyatı değerli metallerden üretilen modellere göre daha düşüktür.
Omega'nın Seamaster koleksiyonu içinde yer alan ve kasası altından imal edilen dalış saati modellerinin fiyatı 15.000 Euro düzeyindedir. Tarih göstergesine sahip olmayan paslanmaz çelik kasalı Rolex Submariner modelinin yeni örneklerinin fiyatı yaklaşık 6.500 Euro'dur. Sarı altından imal edilen Submariner için 23.000 Euro ödemelisiniz. Altın kasalı Rolex Daytona modeliyse 25.000 Euro fiyatla alıcı bulmaktadır.
Patek Philippe'in Nautilus modeli İsviçre'de üretilen en popüler ve en pahalı paslanmaz çelik spor saatidir . Komplikasyona sahip olmayan örneklerinin kadınlar için üretilen modelleri yaklaşık 20.000 Euro, erkekler için üretilen modelleri de yaklaşık 25.000 Euro fiyatla satışa sunulmaktadır. Beyaz altından ve platinden imal edilen modellerin fiyatları çok daha yüksektir. 140.000 Euro civarındaki fiyatlar Nautilus için normal kabul edilmektedir. Patek Philippe tarafından üretilen başka bir model olan Calatrava zarif bir dress watch örneğidir. Bu saatin sevilen bazı modellerinin kullanılmamış örneklerinin fiyatı 15.000 Euro civarındadır.
Breguet ya da Blancpain tarafından üretilen saatlerin fiyatı genellikle 100.000 Euro'dan daha fazladır. Kasası paslanmaz çelikten imal edilen, kasası ve bileziği elmaslarla süslü ve tourbillon komplikasyonuna sahip saatlerin fiyatı daha da yüksektir. Uzun üretim geçmişine sahip üreticilerin yanı sıra görece yeni bir marka olan Hublot'nun bazı modelleri de çok yüksek fiyatlarla satışa sunulmaktadır. Fütüristik tasarıma sahip MP-05 LaFerrari modelinin standart örneklerinin fiyatı 200.000 Euro'dur. Bu modelin kasası safir camdan imal edilen örneklerinin fiyatı 400.000 Euro'yu aşmaktadır.
Saat: İsviçre'nin imajına ve ihracatına önemli bir katkı
Saat kadar İsviçre'nin ülke imajını belirlemiş başka bir ürün yoktur. İsviçre üretimi saatler bu ülkenin adını bankalardan ve peynirden daha fazla duyurmaktadır. 15 ülkede yapılan bir araştırmaya göre İsviçre ekonomisini temsil eden ürün olarak saati sadece çikolata geçebilmektedir.
Alp dağlarının eteklerinde bulunan bu ülke yılda yaklaşık 30 milyon saat üretmektedir. Saat modellerinin çeşitliliği etkileyicidir. Geleneksel altın saatlerden aşağıdaki komplikasyonlara sahip saatlere uzanan bir çeşitlilikte saatler üretilmektedir:
- Ay evresi
- Sonsuz takvim
- Dakika tekrarlama
- Rattrapante kronograf
İsviçreli firmalar dalış saatleri, pilot saatleri ve yüksek teknoloji ürünü akıllı saatler de dâhil olmak üzere her türlü saat modelini üretmektedir. Bu saatler teknik özellikleri nedeniyle değil daha çok bir statü sembolü olarak satın alınmaktadır. Seamaster ya da Submariner koleksiyonlarındaki saatlerin çoğu sahipleri tarafından su altında kullanılmamaktadır. IWC ya da Breitling tarafından üretilen pilot saatlerinin çok az bir kısmı da uçak kokpitlerine girmektedir. Bu saatler bilekte daha çok lüks objeler olarak taşınmaktadır.
İsviçre'de geniş kitleler için uygun fiyatlı saatler de üretilmektedir. Swatch renkli plastik kasalar ve quartz mekanizmalarla üretim yapan en ünlü İsviçre markasıdır. Swatch sadece 51 parçadan oluşan bir mekanik mekanizma kullanarak da saat üretmeye başlamıştır. Bu saat her ne kadar bazı saatseverler tarafından tebessümle karşılansa da bazı modelleri vintage saat olarak yüksek fiyatlarla alıcı bulmaktadır. Ayrıca Swatch grubu İsviçre saat endüstrisinin 1970'li ve 1980'li yıllarda yaşadığı krizden çıkmasında önemli bir role sahiptir. Renkli Swatch modelleri İsviçre üretimi saatlerin ağırbaşlı imajını ortadan kaldırarak yeni hedef kitlelere ulaşmanın önünü açmıştır. Özellikle gençler bu saatleri severek kullanmaktadır.
Ancak asıl ilgi çeken modeller lüks saatlerdir. Üretilen saat sayısı yerine toplam satış tutarı baz alındığında İsviçre dünyanın en fazla saat ihracatı yapan ülkesidir. Dünyada satılan saatlerin sadece %2'si İsviçre'de üretilmesine rağmen bu saatler satılan saatlerin toplam değerinin yaklaşık %60'ına denk gelmektedir.
Uzun bir üretim geçmişine sahip geleneksel markaların önemli bir kısmı Swatch Group (pazar payı %18), lüks ürünler tedarikçileri Richemont (pazar payı %16) ya da Moët Hennessy Louis Vuitton (LVMH, pazar payı %5) bünyesinde üretim yapmaktadır. Bağımsız bir üretici olan Rolex İsviçre'nin en büyük lüks saat üreticisidir. Şirketin pazar payı %12'dir. Rolex'in bağımsız bir üretici olması şirkete büyük bir prestij sağlamaktadır.
En önemli İsviçreli lüks saat üreticileri
| Üretici | Kuruluş yılı | Üretim merkezi | Bağlı olduğu şirket |
| Audemars Piguet | 1875 | Le Brassus | bağımsız |
| Blancpain | 1735 | Le Brassus | Swatch Group |
| Breguet | 1775 | L'Abbaye | Swatch Group |
| Breitling | 1884 | Grenchen | bağımsız |
| Chopard | 1860 | Cenevre | bağımsız |
| Hublot | 1980 | Nyon | LVMH |
| IWC | 1868 | Schaffhausen | Richemont |
| Jaeger-LeCoultre | 1833 | Le Sentier | Richemont |
| Longines | 1832 | Saint-Imier | Swatch Group |
| Omega | 1848 | Biel | Swatch Group |
| Patek Philippe | 1851 | Cenevre | bağımsız |
| Rolex | 1905 | Cenevre | bağımsız |
| TAG Heuer | 1860 | La Chaux-de-Fonds | LVMH |
| Vacheron Constatin | 1755 | Plan-les-Ouates | Richemont |
| Zenith | 1865 | Le Locle | LVMH |
Rolex
Büyük markalar arasında Rolex bir numaradır. Merkezi Cenevre'de bulunan şirket saat üretimine 1905 yılında başlamıştır ve dünyanın en ünlü saat modellerinden bazıları Rolex tarafından satışa sunulmaktadır. Bu saatler arasından öne çıkanlar Submariner, Daytona ve Datejust modelleridir.
Submariner ünlü bir dalış saati, Daytona popüler bir kronograf ve Datejust da zarafetin simgesi olan bir modeldir. Rolex pilot saati olarak Air King modelini satışa sunmaktadır. GMT Master II ikinci saat dilimini gösterme özelliğine sahiptir. Rolex, perpetual rotoru geliştirerek 1930'lu yıllarda otomatik mekanizmalı saat yapımında yeni bir atılım yaşanmasını sağlamıştır. Beş uçlu taç sembolünü kullanan İsviçreli üretici her yıl yaklaşık 800.000 saat üretmektedir. Rolex kaç saat ürettiği bilgisini paylaşmamaktadır, ancak Rolex'in ürettiği saatleri sertifikalandıran İsviçre Resmi Kronometre Test Enstitüsü (COSC) tarafından yayınlanan istatistiklerden Rolex'in kaç saat ürettiği bilgisine ulaşılabilmektedir.
Omega
Rolex takan isimler arasında kuşkusuz en ünlüsü majestelerinin ajanı James Bond'dur . Bond görevlerinin çoğunda bileğinde Rolex'in Submariner modeliyle görülmektedir. Ancak İngiliz ajan 1995 yılında Omega modellerini kullanmaya başlamıştır. Omega Swatch Group bünyesinde üretim yapmaktadır. Omega markası Swatch'un satış stratejisi için merkezi bir önem sahiptir. Swatch, bu markayı Rolex'in en büyük rakibi olarak konumlandırmaktadır. Omega da Rolex gibi efsanevi modelleriyle bilinen bir üreticidir. 1948 yılından beri üretilen Seamaster çok sayıda modeli içeren bir dalış saati koleksiyonudur. Fransız okyanus bilimci Jacques Cousteau bu saati kullanan ünlü isimlerden sadece birisidir. Omega'nın bir diğer ikonik saati Speedmaster Professional modelidir. Hayranları tarafından "Speedy" olarak adlandırılan saat NASA tarafından 1969 yılında Ay yüzeyine gerçekleştirilen ilk insanlı uçuş olan Apollo 11'de kullanılmak üzere resmi astronot saati olarak seçilmiş ve Ay'daki ilk kol saati ünvanına kavuşmuştur. Ay saati (Moonwatch) olarak adlandırılan saatin tasarımı günümüze kadar neredeyse hiç değişmemiştir. Ancak bu saatin eşeksenli mekanizmaların kullanıldığı modelleri ve özel üretim seri seçenekleri de mevcuttur. De Ville koleksiyonu Omega'nın klasik yüzünü yansıtan saatleri bir araya getirmektedir.
International Watch Company (IWC)
Schaffhausen'da üretim yapan IWC de zarif İsviçre saatleri üretmektedir. IWC'nin ürettiği saatler arasında Portugieser en fazla ilgi gören modellerden biridir. IWC'nin pilot saatleri de oldukça ünlüdür. Big Pilot ve Mark koleksiyonu modelleri olağanüstü pilot saatleridir. Mark 11 modeli uzun yıllar boyunca İngiliz Hava Kuvvetleri (Royal Air Force) tarafından resmi görev saati olarak kullanılmıştır.
Breitling
Pilot saatleri alanında IWC'nin en önemli rakibi bir başka İsviçreli üretici olan !Breitling'dir. Breitling tarafından üretilen Navitimer de en önemli pilot saatlerinden biridir. Bu model 1952 yılından beri üretilmektedir. Navitimer'ın sahip olduğu özelliklerden biri hesap cetveli işlevidir. Kadran üzerinde birbirine karşı yerleştirilmiş iki hareketli skala halkası geride bırakılan mesafe ya da yakıt tüketimi gibi temel hesaplamaları yapmayı sağlar. Breitling, Superocean koleksiyonu ve Avenger modelinin bazı varyasyonlarıyla yüksek performanslı dalış saatlerini de kullanıma sunmaktadır. Rolex, Omega, IWC ve Breitling aynı seviyede üreticiler olarak kabul görmektedir. Breitling'in zarif ve muhafazakâr tasarımlı Transocean modeli bu düşünceyi doğrulayan koleksiyonlardan bir diğeridir. Breitling mekanik mekanizmalı saatlerin yanı sıra oldukça gelişmiş elektronik teknolojisini kullanan entegre acil durum çağrısı özelliğine sahip Emergency gibi modeller de üretmektedir.
Patek Philippe
Lüks saat üreticileri piramidinin bir üst basamağında Patek Philippe yer alır. Bu üreticinin sahip olduğu özel yerin bir nedeni de ürettiği saatlerin çok önemli bir kısmının kasasının saf altından imal edilmesidir. İsviçre'de üretilen saatlerin %50'sinin kasası paslanmaz çelikten üretilmektedir. Altın ve platin gibi değerli metallerin kullanım oranı sadece %2'dir. Calatrava koleksiyonu, Patek Philippe'in sembolü haline gelmiştir. Bu saat oldukça özel bir tasarıma sahip bir dress watch modelidir. 1932 yılında satışa sunulan saatin tasarımında Bauhaus ekolünün etkileri açıkça görülebilir. Patek modelleri içinde Nautilus özel bir yere sahiptir. Kasası paslanmaz çelikten imal edilen Nautilus 120 metreye (12 bar) kadar su geçirmez. Bu Patek Philippe için oldukça alışılmadık bir özelliktir. Patek Philippe oldukça eski bir tarihte üretim yapmaya başlamıştır. Bağımsız bir aile işletmesi olan şirket 1851 yılından beri faaliyetlerini bu isimle sürdürmektedir. Patek Philippe ürettiği saatlerin yüksek İsviçre üretim kalitesi standartlarına uygun olduğunu göstermek için 2009 yılına kadar Cenevre Mührü'nü kullanmaktaydı. Şirket bu tarihten itibaren bu yüksek standartların da ötesinde kriterlere sahip olan kendi kalite sertifikasını kullanmaya başlamıştır.
Blancpain, Breguet, Jaeger-LeCoultre
Blancpain ve Breguet günümüzde Swatch Group bünyesinde faaliyet gösterseler de üretim geçmişleri çok uzun zaman öncesine giden şirketlerdir. Abraham-Louis Breguet saat şirketini 1775 yılında kurmuştur. Başta tourbillon olmak üzere günümüzde saatlerde kullanılan çok sayıda komplikasyon ve teknik Breguet tarafından geliştirilmiştir. Blancpain'nın geçmişi daha da geriye, 1735 yılına kadar gitmektedir. Dalış saatlerinden oluşan Fifty Fathoms koleksiyonu Blancpain'nın en tanınmış koleksiyonudur. Patek Philippe, Breguet ve Blancpain markaları İsviçre saat endüstrisinin muhafazakâr değerlerinin temsilcileridir. Jaeger-LeCoultre de bu markalarla beraber değerlendirilebilir. Şirket 1833 yılından beri yüksek kaliteli saatler üretmektedir. Dörtgen kasalı Reverso modeli şirketin en tanınan saatidir.
Hublot
Hublot bu markalardan oldukça farklıdır. Görece yeni bir üretici olan Hublot tasarımlarıyla saat endüstrisinin asi çocuğu pozisyonundadır. Hublot saatleri bazen tuhaflık sınırına varan sıra dışı, köşeli lomboz görünümüne sahiptir. Okunabilirlik Hublot'nun öncelikleri arasında değildir. Bunun yerine seramik ya da titanyum gibi alışılmışın dışında materyallerin kullanımı daha ön plandadır. Hublot patentine sahip olduğu Magic Gold alaşımıyla yeni bir alana da adım atmıştır. Magic Gold, altın ve seramiğin karıştırılmasından oluşan alaşım dayanıklılığı öne çıkmaktadır. Magic Gold sonsuza kadar bozulmadan kalabilecek kasa materyali üretme idealine oldukça yakın bir aşamayı temsil etmektedir. 1980 yılında kurulan Hublot, 2005 yılında Big Bang koleksiyonunu tanıttı. Bu modelin satışa sunulmasıyla beraber Cenevreli üretici büyük bir hızla İsviçreli lüks saat üreticilerinin birinci ligine terfi etti. Daha mütevazi bir modeli tercih edenler Big Bang yerine Classic Fusion modelini satın alabilirler.
Audemars Piguet
Hublot kendine başka üreticilerin modellerini örnek almıştır. Audemars Piguet tarafından 1972 yılında satışa sunduğu Royal Oak ve daha sonraki yıllarda üretilen Royal Oak Offshore modellerinde kullanılan dışarıdan görülebilen vidalara sahip geniş bezel gibi özellikler Hublot tarafında da kullanılmıştır.
TAG Heuer
İsviçreli üretici TAG Heuer çok uzun yıllara dayanan zaman ölçümü deneyimine sahiptir. Firma 1882 yılında ilk kronograf mekanizması patentini almıştır. TAG Heuer yarış sporlarıyla iç içe olan bir üreticidir ve en tanınmış koleksiyonun adının Carrera olması bir tesadüf değildir. Efsanevi dörtgen kasalı model Monaco da yarış sporlarıyla bağlantılıdır. Oyuncu Steve McQueen ünlü Le Mans (Büyük Yarış, 1971) filminde bu saati bileğinde taşımıştır.
Tissot
TAG Heuer modelleri görece uygun fiyatlarla satışa sunulmaktadır. Bu durum Tissot marka saatler için de geçerlidir. Tissot mekanik mekanizmalı saatlerin yanı sıra en modern teknolojiyle çalışan quartz mekanizmalı saatler de üretmektedir. !T-Touch Expert Solar modeli güneş enerjisiyle çalışmaktadır. Kronograf, geri sayım sayacı, alarm, pusula barometre, iki saat dilimi, kadran arkası aydınlatma ve çok sayıda başka işleve sahip olan model çok işlevli bir saattir . Saatin mekanizması 100 metreye (10 bar) kadar su geçirmeyen titanyum kasa içine yerleştirilmiştir. Tissot, T-Touch Expert Solar modelinde sadece bir elektronik saatte kullanılabilecek bazı özellikleri kullanıma sunmaktadır. Mekanik bir saatin bu kadar fazla işleve sahip olması mümkün değildir. Özellikle saatin fiyatın 1.000 Euro'dan daha düşükse.
Longines, Raymond Weil ve Maurice Lacroix gibi üreticiler de İsviçre üretim kalitesini yüksek fiyat/performans oranıyla buluşturmaktadır. Bu üreticiler genellikle dünyanın en büyük mekanizma üreticisi olan başka bir İsviçreli firma ETA SA Manufacture Horlogère Suisse tarafından üretilen mekanizmaları kullanmaktadır. Bir diğer İsviçreli üretici olan Sellita'nın ürettiği otomatik mekanizmalar da tanınmış saat üreticileri tarafından tercih edilmektedir. Aralarında Rolex'in ve Patek Philippe'in bulunduğu çok az sayıdaki üretici kendi ürettiği manüfaktür mekanizmaları saat modellerinde kullanmaktadır. Zenith tarafından üretilen saatlerin bir kısmı saatçilik tarihinin en önemli kronograf mekanizmalarından biri tarafından çalıştırılmaktadır. Oldukça yüksek bir frekansla çalışan El Primero mekanizması tanıtıldığı 1969 yılında büyük ilgi toplamıştır. Bu mekanizma çalıştırdığı kronograf modeline kendi adını vermiştir.
Üretilen saat sayısına göre ilk 10 İsviçreli lüks saat üreticisi
| Üretici | Bir Yılda Üretilen Saat Sayısı |
| Rolex | 800.000 |
| Omega | 700.000 |
| Breitling | 170.000 |
| IWC | 100.000 |
| Chopard | 80.000 |
| Jaeger-LeCoultre | 75.000 |
| Patek Philippe | 60.000 |
| Hublot | 40.000 |
| Audemars Piguet | 37.000 |
| Zenith | 35.000 |
Quartz krizinden çıkış
İsviçre saat endüstrisi 18. yüzyılın başlarında kurulmaya başlamıştır. 19. yüzyılın ikinci yarısında işçiliğin hâlâ ucuz olduğu İsviçre'de uygun fiyatlı saat üretimi yapılmaktaydı. Kökenleri Amerika Birleşik Devletleri'ne uzanan IWC, iş modelini İsviçre'nin ucuz iş gücüyle üretim yaparak bu saatleri Birleşik Devletler'de yüksek fiyatlarla satmak üzerine kurmuştu.
20. yüzyılda gelişimlerini başarıyla sürdüren İsviçreli saat üreticileri 1970'lerde ortaya çıkan ve 1980'li yılların sonuna kadar devam eden quartz kriziyle büyük bir sarsıntı geçirdiler. Uzakdoğu'da çok sayıda ve düşük maliyetlerle üretilen saatler İsviçreli geleneksel saat üreticilerini bir kısmının ortadan kaybolmasına ve çok sayıda çalışanın işine kaybetmesine neden olmuştu. Ancak İsviçre saat endüstrisi küllerinden yeniden doğmayı başararak günümüzde de başarıyla varlığını devam ettirmektedir. Tüm dünyadaki saatseverler büyük bir beğeniyle en ince üretim tekniklerini kullanarak üretilen saatleri takip etmektedir. Buna rağmen geleneksel markaların önemli bir kısmı günümüzde büyük holdingler bünyesinde faaliyetlerine devam edebilmektedirler. Swatch Group , Richemont ya da LVMH gibi büyük gruplar geleneksel markaların yaşamasını sağlamaktadır.
İsviçreli saat üreticileri 1990'dan beri pek de beklemedikleri bir yerden gelen rekabetle karşı karşıya kaldılar. Soğuk Savaş döneminde Alman Demokratik Cumhuriyeti içinde kalan küçük bir doğu Alman kenti olan Glashütte iki Alman devletinin birleşmesiyle beraber yeniden dünya saat piyasası için üretim yapmaya başladı. Glashütte'de 19. yüzyılın ortasından beri saat üretilmektedir. Glashütte'nin Alman Demokratik Cumhuriyeti sınırları içinde kaldığı dönemde lüks saat üretimi yapılmamıştır. Günümüzde aralarında A. Lange & Söhne ve Glashütte Original gibi üreticilerin de bulunduğu çok sayıda saat firması önde gelen İsviçreli üreticilerle aynı kalitede saatler üretmektedir.