Zenith

İsviçreli lüks saat üreticisi Zenith, El Primero adını taşıyan mekanizmayla bütünleşmiştir. Yüksek salınım frekansıyla çalışan El Primero 1969 yılında 3019 PHC satışa sunulan dünyanın kronograf işlevine sahip ilk otomatik mekanizması olma özelliğine sahiptir. Saatte 36.000 salınım frekansıyla çalışması sayesinde saniyenin onda biri hassasiyetinde zaman ölçümü yapabilmektedir. Saatte 28.800 salınım yaparak çalışan diğer üreticilerin kronografları zamanı saniyenin sekizde biri hassasiyetinde ölçebilmektedir.

Üretici 2017 yılında yüksek teknoloji ürünü olan Zenith El Primero 21 mekanizmasını tanıttı. Dünyaca ünlü saat mekanizmasının geliştirilmiş bu yeni versiyonunda biri zamanı göstermekten diğeri de kronograf işlevinden sorumlu iki adet eşapman bulunmaktadır. Kronograf işlevinden sorumlu eşapman 360.000 salınım frekansıyla çalışarak saniyenin 1/100'ü hassasiyetinde ölçüm yapabilmektedir. Diğer eşapman saatte 36.000 salınım yaparak çalışmaktadır.

Academy Christophe Colomb koleksiyonundaki komplike saatler yüksek saatçiliğin mükemmel birer örneğidir. Özellikle Zenith Academy Christophe Colomb Equation of Time modeli 21. yüzyıl yüksek saatçilik sanatını temsil eden bir saattir. Bu saat 2011 yılında dünyanın en prestijli mekanik saat ödülü olan Grand Prix d’Horlogerie de Genève'i "Büyük Komplikasyonlar" kategorisinde kazanmıştır. Zenith çok hassas çalışan bu kol saati için "Gravity Control" olarak adlandırılan kendi kendini düzenleyen bir mekanizma geliştirmiştir. Bu sistem salınım ve eşapman sistemlerinin saatin bilekteki pozisyonu nasıl olursa olsun sürekli olarak yatay pozisyonda kalmasını sağlar. Bu devrim yaratan sistem en iyi hassasiyet değerlerini garanti etmektedir.

Lüks ürünler satan LVMH Moët Hennessy – Louis Vuitton SE (LVMH) holding bünyesinde faaliyetlerine devam eden Zenith, TAG Heuer ve Hublot arasında konumlanmaktadır. Zenith saatler geleneğe, yüksek kaliteli manüfaktür üretime ve yenilikçi teknolojilere önem veren ruhu genç kitleye yöneliktir. Firmanın kendi geliştirdiği ve ürettiği mekanizmaları başlangıç modellerinin yer aldığı Elite koleksiyonunda bile kullanılmaktadır. Klasik tasarımda üretilen bu erkek ve kadın saatleri dress watch olarak kullanılmaya uygundur. Zenith yüksek kaliteli lüks saatleri diğer lüks saat üreten firmalara göre oldukça uygun fiyatlarla satmayı kendine hedef olarak belirlemiştir. LVMH holdingin saat departmanı yöneticisi Jean-Claude Biver erişilebilir lüks stratejisinin arkasındaki isimdir.

Vintage saatler içinde çok uyun fiyatlı modeller bulabilirsiniz. Üreticinin çok sayıda kol ve cep saatlerinin kullanılmış örneklerini birkaç yüz Euro fiyatla satın alabilirsiniz. Ünlü El Primero mekanizmasıyla çalışan kronografları 1.700 Euro'dan başlayan fiyatlarla bile satın almanız mümkündür. Genellikle 1990'lı yıllarda üretilen bu saatler iyi ya da çok iyi durumdadır. Yeni saatler 3.300 Euro'dan başlayan fiyatlarla alıcı bulmaktadır.

El Primero hiç şüphesiz dünyanın en ünlü ve en iyi kronograf mekanizmalarından biridir. Bu nedenle Zenith dışında başka üreticiler de bu mekanizmayı ürettikleri saatlerde kullanmaktadırlar. Rolex bile 1988-2000 yılları arasında ürettiği Daytona modellerinde bu mekanizmanın oldukça değiştirilmiş bir versiyonunu 4030 adıyla kullanmıştır. Günümüzde aynı holding bünyesinde faaliyet gösteren TAG Heuer bu mekanizmayı kullanmaktadır. TAG Heuer Carrera Calibre 36 modelini mekanizmanın modifiye edilmiş bir varyasyonu çalıştırmaktadır.

Artık bir klasiğe dönüşmüş bu mekanizma Breitling, Heuer ve Büren ortaklığı, Seiko ve Zenith arasında ilk hangi firmanın otomatik kronograf mekanizması üreteceği yarışının sonucu olarak ortaya çıktı. İsviçreli saat üreticisi Zenith ürettiği otomatik kronograf mekanizması El Primero ile yarışı kazanmış oldu. 1969 yılında üretilen saatlere günümüzde nadir rastlansa da fiyatları beklenildiğinden çok daha düşüktür. Kullanım durumuna göre bu kronograflardan birini yaklaşık 5.000 Euro'ya satın alabilirsiniz. Sarı altından imal edilen çok iyi durumdaki saatlerin fiyatı 10.000 Euro'ya kadar çıksa da 1969 yılında satışa çıkan bir diğer saat olan Rolex Daytona'ya göre oldukça düşük fiyatlı kalmaktadır. Rolex'in bu saatinin fiyatı 180.000 Euro'dan fazladır.

198'li ve 1990'lı yıllarda üretilen ikinci el saatlerin fiyatları oldukça uygundur. Bu El Primero saatlerinin fiyatı yaklaşık 2.000 Euro düzeyindedir. 1970'li yıllarda üretilen modeller birkaç yüz Euro daha yüksek fiyatla el değiştirmektedir.

Güncel koleksiyonda yer alan 03.2150.400/26.C714 referans numarasını taşıyan 38 mm kasa çapına sahip saat 1969 yılında üretilen orijinal modele en yakın olan saattir. Paslanmaz çelikten üretilen bu modelin yeni örnekleri yaklaşık 5.100 Euro fiyatla alıcı bulmaktadır. 42 mm büyüklüğünde kasa çapını tercih edenler Chronomaster El Primero 42 modelini daha yakından inceleyebilirler. 38 mm kasa çapına sahip olan modelde olduğu gibi bu saatin de paslanmaz çelik, kırmızı altın ve paslanmaz çelikle kırmızı altının beraber kullanıldığı çift renkli (bicolor) örnekleri mevcuttur. Referans numarası 03.2040.400/69.C494 olan paslanmaz çelik modelin fiyatı yaklaşık 5.000 Euro düzeyindedir. Kasa çapı 42 mm olan altın saat yaklaşık 11.000 Euro fiyatla alıcı bulmaktadır.

Kasası seramikleştirilmiş alüminyumdan imal edilmiş 24.2041.400/21.R576 referans numaralı model oldukça ilginçtir. Bu saatin kasa materyalinin üst kısmı özel bir oksitleme işlemiyle oksit seramiğe dönüştürülmektedir. Bu işlem sonucunda ortaya çizilmesi oldukça zor olan, hafif ve korozyona dayanıklı bir saat kasası ortaya çıkar. Bu model 6.600 Euro'dan başlayan fiyatlarla satışa sunulmaktadır.

Tourbillona sahip El Primero mekanizmasıyla çalışan Zenith altın saatler oldukça ilgi gören modellerdir. Bu saatlerin yeni durumdaki örnekleri yaklaşık 55.000 Euro fiyatla alıcı bulmaktadır. Paslanmaz çelik kasalı saatlerin fiyatı 45.000 Euro düzeyindedir. Tourbillonlu kırmızı altın modellerin çok iyi durumdaki ikinci el örnekleri yaklaşık 30.000 Euro fiyatla el değiştirmektedir. Enerji aktarımı zincir ve sarmalı sarkaç üzerinden yapılan Zenith Chronomaster El Primero Tourbillon GFJ modeli incelenmeyi özellikle hak etmektedir. Bu mekanizma çok az saatte kullanılmaktadır. Standart mekanizmalardan farklı olarak zincir ve sarkaç enerji aktarımının sürekli olmasını sağlar. Bu durum saatin hassasiyeti üzerinde olumlu etkide bulunur. Altından üretilen 18.2520.4805/98.C713 referanz numaralı Chronomaster El Primero Tourbillon GFJ modelinin yeni örneklerinin fiyatı 70.000 Euro'dan yüksektir.

El Primero mekanizmasıyla çalışan tamamen iskeletleştirilmiş saatler de Zenith'in en gözde modelleri arasındadır. Merkezi İsviçre'nin Le Locle kentinde bulunan üretici bu modellerin iskeletleştirilmiş olduğunu belirtmek için saatlerin isimlerine "Full Open" takısını eklemiştir. İskeletleştirilmiş kadran sayesinde saatin ön yüzünden bakıldığında mekanizmayı görmek mümkündür. Saatin kadranının üstünü safir cam örtmektedir. Referans numarası 51.2081.400/78.C810 olan çift renkli (bicolor) saatlerin yeni örneklerinin fiyatı yaklaşık 7.000 Euro'dur.

Zenith 2017 yılında saat dünyasının en önemli etkinliklerinden biri olan Baselworld fuarında Defy El Primero 21 modelini tanıttı. Bu kol saatinde El Primero mekanizmasının geliştirilmiş bir versiyonu kullanılmıştır. Şirketi 21. yüzyıla hazır hale getiren bu mekanizmada birbirinden farklı iki eşapman yer almaktadır. Saatte 36.000 salınım frekansıyla çalışan eşapman saatin gösterilmesinden sorumludur. 50 Hz frekansa denk gelen saatte 360.000 salınımla çalışan ikinci eşapman sayesinde saniyenin 1/100'ü hassasiyetinde zaman ölçümü yapmak mümkün hale gelmektedir. Defy El Primero 21 modelinin seramikten ve titanyumdan imal edilen örnekleri bulunmaktadır. Titanyumdan üretilen modelin iskeletleştirilmiş kadranlı ya da gümüş renkli kadranı ve siyah sayaçlı retro tasarımlı örnekleri üretilmektedir. Titanyum saatin fiyatı 7.200 Euro'dan başlamaktadır. İskeletleştirilmiş titanyum ve seramik saatlerin fiyatı 8.500 Euro düzeyindedir.

El Primero mekanizmasıyla çalışan saatler Zenith'in en tanınan modelleri olsa da İsviçreli üreticinin başka saat çeşitleri de üretmektedir. Bu saatlerden biri de Pilot koleksiyonu içinde yer alan klasik pilot saatleridir. Zenith havacılık alanında uzun bir geleneğe sahiptir ve havacılığın başlangıç yıllarında pilotları ve uçakları zaman ölçme aletleriyle donatmıştır.

Özellikle Type 20 Extra Special modeli retro tasarımıyla 1940'lı yıllarda üretilen saatleri hatırlatmaktadır. Saatin göze çarpan özellikleri büyük kasa, ibreler ve saat markörleridir. Saatin oldukça büyük soğan kurma tepesi elde eldiven takılıyken de rahatlıkla kurulabilir. Pilot Type 20 Skeleton ve Pilot Type 20 Hommage à Louis Blériot modellerinden sadece beşer adet üretilmiştir ve 205.000 Euro fiyatla el değiştirmektedirler.

Seri üretimi yapılan modellerin fiyatları bu iki modelin fiyatıyla karşılaştırılamayacak kadar düşüktür. 29.2430.679/21.C753 referans numarasını taşıyan üç ibreli bronz saatin yeni örnekleri 5.000 Euro fiyatla alıcı bulmaktadır. Kasası 45 mm büyüklüğündeki kronograf işlevine sahip büyük pilot saatinin yeni örnekleri yaklaşık 6.000 Euro fiyatla satışa sunulmaktadır. Bronz saat tercih etmeyenler kasası paslanmaz çelikten imal edilen modeli satın alabilirler. Bu saatin kasasında bazı noktaları eskitilmiştir. Bu sayede saat vintage bir görünüme kavuşmuştur. Üç ibreli modeller 5.000 Euro, kronograf işlevli modellerin fiyatı 5.500 Euro düzeyindedir.

Zenith Elite koleksiyonu 1994 yılında mekanik saatlerin yeniden popülerleşmeye başladığı bir dönemde satışa sunuldu. Koleksiyonda yer alan zarif kol saatleri uzun güç rezervine sahip çok ince mekanizmalarla çalışmaktadır. Saatin satışa sunulduğu 1994 yılında kullanılan mekanizmalar 3,3 milimetre kalınlığa ve 55 saat güç rezervine sahiptir. 1990'lı yıllarda üretilen ikinci el saatler yaklaşık 1.000 Euro fiyatla el değiştirmektedir. Daha yakın döneme ait çok iyi durumdaki ikinci el modellerin fiyatı 1.600 Euro düzeyindedir. Yeni saatlerin fiyatı 2.700 Euro düzeyinden başlamaktadır. 18 ayar kırmızı altından üretilen ve tourbillona sahip modellerin fiyatı 50.000 Euro'dan daha yüksektir. Tourbillonsuz bir model tercih ederseniz kasası ve bileziği altından üretilmiş saatleri 16.000 Euro'ya satın alabilirsiniz. Deri kayışlı altın Zenith Elite modelinin fiyatı yaklaşık 9.000 Euro'dur.

Saat üreticisi Zenith 150 yılı aşan bir tarihe ve geçmişe sahiptir. Saat ustası Georges Favre-Jacot şirketini 1865 yılında Le Locle kentinde kurmuştur. Favre-Jacot'un şirketin ismi için sıra dışı kalitede ürettiği mekanizmaya atfen br cismin gökyüzünde ulaştığı en yüksek noktaya verilen ad olan "Zenith"i tercih ettiği anlatılmaktadır. Bu noktaya Türkçede "başucu noktası" adı verilmektedir. Beş köşeli logo da isimle uyum içindedir. İsim ve logo üreticinin saat üretiminde en yüksek kaliteye ulaşma çabasını sembolize etmektedir.

Favre-Jacot başlangıç yıllarında cep saatleri (köstekli saat) üretimine odaklanmıştır. Favre-Jacot tedarikçilerden bağımsız olarak üretim yapabilmek için saat üretimi için gerekli tüm önemli saatçilik mesleklerini şirket bünyesinde toplamıştır. Şirket üretimi başladığı andan itibaren sürekli olarak hassas çalışan cep saatleri üretmiştir. Neuenburg Gözlem Evi tarafından düzenlenen hassasiyet yarışmalarına katılan şirket 1903 yılından itibaren çok sayıda ödül kazanmıştır. Favre-Jacot 1911 yılında şirketten ayrıldı ve yönetimi yeğeni James Favre'e bıraktı. Zenith 2000 yılından beri LVMH bünyesinde üretim yapmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde de sağlamlığı ve hassasiyetiyle beğeni toplayan Zenith markası, cumhuriyetin kurulmasından sonra da Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) tarafından da 1920'li ve 1940'lı yıllarda kondüktörlere dağıtılmıştır. Bu saatlerin kadranında "T.C. Devlet Demir Yolları" yazısı yer almaktadır. "Zenith gibi çalışmak" deyimi bu yıllarda Türkçeye girmiştir. Uzun yıllar başbakanlık da yapan Türkiye'nin 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel 2007 yılında ilerleyen yaşına rağmen sağlık durumunun iyi olduğunu belirtmek için "Kafam Zenith saat gibi çalışıyor" açıklamasında bulunarak "Zenith Süleyman" takma adını almıştır.

Zenith çok sayıda cep saatinin yanı sıra pano saatleriyle de tanınmıştır. Üretici 20. yüzyılın hemen başlarında alarm işlevine sahip ilk kol saatini üretmiştir. Bu dönemde 1. Dünya Savaşı sırasında kullanılan yüksek okunurluğa sahip pilot saati modelleri de üretilmiştir. Üretici neredeyse 100 yıldır kronograf işlevli saatler üretmektedir. El Primero kronograf mekanizması günümüzde de Zenith'in en bilinen ürünüdür. El Primero dünyanın ilk otomatik kronograf mekanizmasıdır ve 1969 yılından beri hassas zaman ölçümü yapmaktadır.